gepersonaliseerd boek

Zeven breinstimulerende voordelen van verhalen vertellen voor kinderen

Vanaf het moment dat hun kleine, mollige handjes de bladzijdes van een zacht baby boekje omslaan tot urenlang rondscheuren met autootjes terwijl ze hele verhalen verzinnen. Het is een heerlijk gevoel om een kind op te zien gaan in een verhaal. En het belang van verhalen vertellen in de vroege kinderjaren wordt onderbouwd door veel bewijs. We hebben de redenen op een rijtje gezet waarom het de moeite waard is om met je fantasie af te reizen naar verre werelden.

Maar eerst: wat betekent verhalen vertellen precies?

Sinds de oertijd, toen we rond het vuur zaten en ruzieden over wie moest ontdekken of een bes eetbaar was of niet, vertellen we verhalen. Een verhaal is een aaneenschakeling van gebeurtenissen – echt of verzonnen – verteld op een manier die meer probeert te doen dan alleen informatie delen. Het kan verteld worden met woorden. Met beelden. Met actie. Met vage danspasjes. En het kan ons ontroeren, aan het lachen maken of ons boos doen stampen.

Verhalen vertellen kan natuurlijk voorlezen met een kleintje betekenen. Maar het kan ook het luisteren naar een luisterboek zijn. Of avonturen beleven met in elkaar geknutselde dinosaurussen die door het huis rond daveren. Samen verhalen verzinnen. Zelfs gewoon in de auto op de terugweg van school aan elkaar vertellen wat er allemaal is gebeurd die dag.

Al deze manieren om verhalen te vertellen kunnen de kracht van verhalen naar boven halen voor kinderen – niet alleen die met woorden op een bladzijde (alhoewel we daar natuurlijk fan van zijn). En aangezien ongeveer 90% van de hersenontwikkeling voor het vijfde levensjaar plaatsvindt, geldt: hoe eerder je samen verhalen begint te vertellen, hoe beter.

7 voordelen van verhalen vertellen voor kinderen

1. Verhalen vertellen ontwikkelt de empathie

Verhalen laten ons werelden en levens zien die niet hetzelfde zijn als de onze: mensen met andere achtergronden en culturen. Verschillende gezinssamenstellingen, huidskleuren, accenten en persoonlijke eigenaardigheden. Wetenschappers hebben ontdekt dat kinderen die regelmatig worden voorgelezen het makkelijker vinden om andere mensen te begrijpen en zelfs dat verhalen ervoor zorgen dat ze goed willen doen in de wereld.

2. Het bevordert de communicatievaardigheden

Als je ooit hebt geprobeerd om een nieuwsgierige vijfjarige uit te leggen wat het woord ‘ironisch’ betekent, dan weet je dat er bij elk verhaal nieuwe woorden opduiken. Hoe groter de woordenschat van een kind, hoe meer mogelijkheden het heeft om zich uit te drukken en met anderen te communiceren. En het blijkt dat gepersonaliseerde boeken bijzonder goed kunnen zijn voor de leesvaardigheid – uit een onderzoek onder kleuters bleek dat kinderen meer en langer spraken door middel van gepersonaliseerde verhalen. In onze Wonderbly boeken vind je woorden als aardvarken, maatje, dapper, sip, pech. Succes met het uitleggen ervan!

gepersonaliseerd boek

3. Het vergroot de fantasie

Een van de aantrekkelijke kanten van schermtijd is dat het makkelijk is. De wereld, de personages en de mooie landschappen worden ons voorgeschoteld. Maar een van de grote voordelen van verhalen vertellen voor kinderen is dat je dat allemaal zelf moet bedenken. Dat prikkelt de creatieve geest van een kind en bevordert een nieuwsgierige, onderzoekende manier van denken.

4. Het helpt kinderen om te gaan met uitdagingen in het echte leven

Het zien van personages in verhalen die moeilijke dingen doormaken, is een manier om te oefenen om zelf uitdagingen aan te gaan – op een veilig afstandje. De hersenactiviteit die optreedt als we lezen over een fictieve ervaring vergelijkbaar is met wanneer we die situatie in het echt meemaken – dus horen of lezen over een probleem kan kinderen helpen om uit te vinden hoe ze het in het echt zouden oplossen. Wonderbly boeken zoals De Wonderlijke weg zitten vol uitdagingen die kleintjes alleen kunnen oplossen met eigenschappen als vriendelijkheid, moed en eerlijkheid. Zullen ze in het echt uihoofden en pimpelgeiten tegenkomen? Dat lijkt me onwaarschijnlijk. Maar het principe geldt nog steeds.

gepersonaliseerd boek

5. Verhalen vertellen bouwt een band op tussen het kind en de ouder of verzorger

Als we naar een verhaal luisteren, gebeurt er iets magisch dat “neurale koppeling” heet: onze hersenactiviteit begint de hersenactiviteit na te bootsen van de persoon die het verhaal vertelt. Dus jij en je kleintje zijn in harmonie zonder dat je het doorhebt. En samen verhaaltjes bedenken of voorlezen gaat gepaard met veel oogcontact, knuffels en mogelijkheden voor fysiek en niet-fysiek contact – allemaal dingen die een veilige hechting kunnen bevorderen.

6. Verhalen maken hormonen vrij waardoor je je goed voelt

Er gebeuren plezierige dingen in ons lichaam wanneer we naar verhalen luisteren of ze vertellen. De spanning activeert dopamine, waardoor we creatiever, aandachtiger en meer gefocust worden. Personages en conflicten wekken oxytocine op, waardoor we anderen wellicht meer willen helpen. En humor activeert de endorfine. Er is veel neurologisch bewijs dat kinderen zich goed voelen door verhalen.

gepersonaliseerd boek

7. Ze kunnen (letterlijk) pijn verlichten

Nog meer magie nu. In een onderzoek dat werd uitgevoerd op verschillende intensive care afdelingen in ziekenhuizen gaven kinderen die dertig minuten naar verhalen hadden geluisterd duidelijk minder pijn aan dan kinderen die dat niet hadden gedaan. De toename van oxytocine en de daling van het stresshormoon cortisol kunnen gevoelens van emotionele of fysieke pijn verlichten. (We hopen dat de donatie van onze boeken aan de kinderen in het Great Ormond Street Hospital in Londen kan helpen om wat blijdschap te brengen – je kunt hier meer lezen over onze samenwerking).

Tips om verhalentijd onvergetelijk te maken

Je hoeft geen acteur te zijn. Verhalen vertellen aan kinderen hoeft niet ingewikkeld te zijn om al deze breinstimulerende voordelen te kunnen bieden.

. Als jij vertelt, vertellen zij ook. “Is er vandaag nog iets interessants gebeurd op school?” “Nee.” Een kind een directe vraag stellen in de hoop een verhaal te ontlokken, kan soms eenlettergrepige antwoorden opleveren. Misschien voelt het een beetje druk? Vertel in plaats daarvan een verhaal over je eigen dag en een kind zal misschien eerder reageren met een verhaal van zichzelf.

. Heb oog voor ze. Maak veel oogcontact met je publiek om een idee te hebben hoe ze het vinden. Als ze er afgeleid of niet geïnteresseerd uitzien, kun je langzamer praten, woorden of zinnen herhalen of vragen wat ze van het verhaal vinden.

. Wees niet bang voor herhalingen. Als een kind steeds opnieuw (en opnieuw en opnieuw) om hetzelfde verhaal vraagt, kan dat juist heel goed zijn. Iets in het verhaal sprak hen blijkbaar aan, of misschien willen ze iets waar ze onzeker over waren in hun hoofd oplossen.

. Geef ze een rol (of de hoofdrol). Door kinderen een rol te geven kun je de voordelen van verhalen vertellen nog groter maken. Voor kleuters kan dit een terugkerend woord of liedje zijn. Oudere kinderen kun je een personage laten zijn en ze betrekken bij het creëren van het verhaal. Met gepersonaliseerde boeken staan ze helemaal echt in de hoofdrol en kun je ze zelfs hun rol laten voorlezen.

. Wees nieuwsgierig . “Wat denk je dat er nu gaat gebeuren?” “Waarom denk je dat ze dat deed?” Wanneer je voorleest uit een boek of je eigen verhaal verzint, is het stellen van vragen nog een manier om kinderen erbij te betrekken en te stimuleren om iets te begrijpen.

Dus: we weten nu dat er wetenschappelijk bewezen voordelen zijn aan kinderen verhalen te vertellen – het helpt om belangrijke levensvaardigheden te ontwikkelen, het kan een goed gevoel geven en versterkt jullie band. En het werkt zelfs met de eenvoudigste verhaaltjes. Zijn jullie er klaar voor? Goedzo! Laten we beginnen.